خانه و حس مکان VIP | انتشارات بابان آرت

توضیحی کوتاه از کتاب خانه و حس مکان

نویسنده: دکتر یزدان سلطانی
تولید کننده: انتشارات بابان آرت

مسکن نیازی است که در محیط‌های متفاوت طبیعی و انسان‌ساخت معانی متفاوتی یافته است و هر جامعه به فراخور نیازها، استعداد، امکانات و محدودیت‌های خویش بدان شکلی خاص بخشیده است. به عبارتی مسکن تنها یک ساختار نیست بلکه نهادی است که برای پاسخگویی به مجموعه‌ای پیچیده از اهداف ایجاد می‌شود؛ این در حالی ست که بی‌توجهی عملکردگرایی دیدگاه‌های مدرنیستی توسعه، انسان، شهر و معماری را از معنا بیگانه و از حس تهی ساخته و با تولید انبوه فضاهای بی‌هویت و بی‌معنا انسان را در بی‌مکانی و بی‌هویتی رها کرده است.

شهر کرمانشاه نیز از این شرایط مبرا نبوده است؛ بر همین اساس این پژوهش به‌ منظور تقویت حس تعلق به مکان در خانه‌های مسکونی معاصر، از روش تحقیق توصیفی تحلیل و پیمایشی سود جسته است. در ابتدا مطالعات کتابخانه‌ای به صورت وسیع صورت پذیرفت تا مبانی و فاکتورهای حس تعلق به مکان شکل گیرد سپس بر اساس این مبانی و مشاهدات عینی تحلیل کیفی و کمی انجام شد. در تحلیل کمی، ابتدا بر مبنای فاکتورهای مؤثر در حس تعلق، پرسش‌نامه‌هایی طراحی و در دو گروه طراحان و شهروندان توزیع‌ شد و نتایج آن به دو روش تحلیل سلسه مراتبی با نرم‌افزار سوپر دسیژن و روش مدل‌یابی معادلات ساختاری با نرم‌افزار آموس آنالیزگشت.

نتایج حاکی از آن است: ( تولید شده در انتشارات بابان آرت )
1- هر چند بیشترین تأثیر در ارتقا حس تعلق به مکان در فضای خانه، نتیجه‌ی ویژگی‌های کاربر و فارغ از مشخصات کالبدی بناست ولی تأثیر ویژگی‌های کالبدی خانه نیز در این زمینه قابل چشم پوشی نبوده و با طراحی مناسب امکان افزایش حس تعلق را امکان پذیر می‌سازد.

2- از نظر شهروندان شهر کرمانشاه مهم‌ترین فاکتور در شکل‌گیری حس تعلق در فضای‌خانه، «راحتی و انس با فضا» و بعد از آن فاکتورهای «حضور نشانه‌های فرهنگی» و «سر زندگی و کیفیت بصری» می‌باشند، ولی از نظر طراحان، «سلسه ‌مراتب فضایی و نحوه دسترسی به آن» بیشترین تأثیر را در حس تعلق به مکان دارد. این تحلیل بیانگر شکاف بین طراحان و کاربران است که می‌تواند با مطالعاتی از این ‌دست به انسجام بیشتری برسد.